تست بتن

انجام آزمایش بتن در مراحل مختلف تولید و اجرای سازه ضروری است و این آزمایش‌ها مواردی مثل کیفیت مواد اولیه، مقاومت فشاری و کششی، سختی، میزان نفوذپذیری در برابر آب و سایر عوامل مؤثر بر دوام و عملکرد بتن را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. نتایج این تست‌ها به مهندسان و ناظران کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنند که بتن تولید شده با الزامات هر پروژه سازگار است و در طول زمان کارایی و ایمنی مورد انتظار را تأمین کند.

با توجه به استانداردهای جهانی و ملی، آزمایش‌های بتن در چند مرحله انجام می‌شوند که در ادامه هر یک را بررسی می‌کنیم.

آزمایش‌های قبل از اختلاط بتن (مواد اولیه)

این آزمایش‌ها برای ارزیابی کیفیت مصالح مصرفی در ساخت بتن انجام شده و در آن موارد زیر بررسی می‌شود:

کنترل آب و مواد افزودنی از نظر مطابقت با استانداردها

کنترل آب و مواد افزودنی قبل از اختلاط بتن به‌ منظور اطمینان از مطابقت آن‌ها با استانداردها انجام می‌شود. آب باید عاری از املاح و مواد مضر بوده و افزودنی‌ها نیز از نظر ترکیب شیمیایی و میزان مصرف کنترل شوند تا بر گیرش، مقاومت و دوام بتن اثر منفی نگذارند.

آزمایش دانه‌‌ بندی بتن

در آزمایش دانه‌ بندی با عبور سنگدانه‌ها از الک‌های استاندارد، نحوه توزیع اندازه دانه‌های مصالح با ترسیم منحنی دانه‌ بندی نشان داده می‌شود. در این آزمایش از 9 الک استاندارد برای تعیین اندازه دانه بندی بتن استفاده می‌شود.

الک نمره ۴ (۴.۷۵ میلی‌متر) مرز شن و ماسه است، ذرات بزرگ‌تر شن، کوچک‌تر ماسه و ریزتر از ۰.۰۷۵ میلی‌متر ریزدانه (لای، سیلت و رس) محسوب می‌شوند. حداکثر اندازه مجاز سنگدانه نیز طبق مقررات ملی ساختمان متناسب با ابعاد قالب، ضخامت دال و فاصله آرماتورها محدود می‌شود.

با توجه به استانداردهای جهانی و ملی، آزمایش‌های بتن در چند مرحله انجام می‌شوند که در ادامه هر یک را بررسی می‌کنیم.

آزمایش‌ بتن تازه (در کارخانه یا هنگام اجرا)

آزمایش بتن تازه برای بررسی کیفیت بتن تولید شده انجام می‌شود و موارد زیر در آن بررسی می‌شود:

آزمایش اسلامپ (روانی یا کارایی بتن)

آزمایش اسلامپ بتن یک روش ساده برای سنجش روانی بتن تازه است. در این روش بتن داخل یک مخروط ریخته شده و با میله متراکم می‌شود، سپس با برداشت مخروط، میزان افت بتن (اسلامپ) اندازه‌گیری می‌شود که نشان‌دهنده روانی و کارایی بتن است. 

آزمایش کنترل دمای بتن

کنترل و اندازه‌گیری دمای بتن یکی از مراحل مهم در فرآیند اجرای بتن‌ ریزی است. این آزمایش معمولا هنگام اختلاط، حمل یا تخلیه بتن انجام می‌شود تا از تغییرات شدید دمایی که می‌تواند بر کیفیت و دوام بتن اثر منفی بگذارد جلوگیری شود.

دمای بتن در زمان ساخت و اجرا باید در محدوده‌ای مشخص قرار گیرد، زیرا افزایش بیش از حد دما باعث تبخیر سریع آب، کاهش کارایی بتن و ایجاد ترک‌های حرارتی می‌شود. از طرف دیگر، کاهش شدید دما نیز می‌تواند روند هیدراسیون سیمان را مختل کرده و مقاومت نهایی بتن را کاهش دهد.